Tanie kwatery na wczasy

Rys Historyczny

09 November 2011r.

Województwo koszalińskie jest częścią składową dawnej dzielnicy Polski — Pomorza Zachodniego. Nie stanowiło ono w przeszłości zwartej jednostki terytorialnej. Kilkakrotne zmiany przynależności państwowej wywarły niewątpliwie wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy. i polityczny tego regionu. W czasach panowania Mieszka I i Bolesława Chrobrego Pomorze Zachodnie należało do państwa polskiego. W dokumencie "Dagome iudex" Mieszko I określił granice państwa przebiegające na zachodzie wzdłuż rzeki Odry, a na północy wzdłuż brzegu morskiego. Następny władca Bolesław Chrobry podjął akcję chrystianizacji tej dzielnicy, która w przeciwieństwie do pozostałych była jeszcze pogańska. Początkowo akcję misyjną na tym terenie prowadziło biskupstwo w Poznaniu. W czasie pobytu cesarza niemieckiego Ottona III w Gnieźnie w 1000 r.,, uistanlowiono biskupstwo w Kołobrzegu. Biskupstwo to było podporządkowane arcybiskupstwu gnieźnieńskiemu. Następca Ottona III — Henryk II prowadził wobec Polski wrogą politykę, co doprowadziło do konfliktu zbrojnego. Zwycięska wojna z Niemcami i pokój w Bu-dziszynie (1018 r.) oraz koronacja Bolesława Chrobrego na króla Polski w 1028 r. umożliwiły dalsze działanie na rzecz stałego włączenia Pomorza w granice państwa polskiego. Spadkobiercy Bolesława Chrobrego, synowie jego Mieszko II oraz Władysław Heriman, mimo podejmowanych prób włączenia terenów nadbałtyckich dio Polski nie odnieśli na tym polu sukcesów. Władysław Herman wspólnie z wojewodą Sieciechem w 1090 r. zajęli Pomorze, nie potrafili jednak dłużej utrzymać tej ziemi, między innymi na skutek aktywizacji elementów pogańskich. Polityka Bolesława Krzywoustego w stosunku do ziem nadbałtyckich polegała na ich zjednoczeniu z Polską drogą walk oraz poprzez dokończenie procesu chrystianizacji. Za zgodą papieża zorganizował on wielką akcję misyjną pod kierunkiem Ottona z Brandenburgii. Misję przeprowadzono dwukrotnie w 1125 r. i w 1128 r. Rezultatem jej było wprowadzenie na trwałe chrześcijaństwa, a także uniemożliwienie agresji ze strony państw niemieckich pod pretekstem likwidacji pogaństwa. Pierwsi władcy piastowscy dążyli do zjednoczenia w granicach państwa wszystkich ziem polskich, stanowiących wspólnotę etniczną i geograficzną. Ludność zamieszkująca Pomorze należała do grupy plemion słowiańskich, miała podobne obyczaje i porozumiewała się językiem podobnym do języka Polan czy Wiiślan. Również wspólnota geograficzna oraz gospodarcza na trwałe łączyły te tereny z państwem polskim. Obszar Pomorza Zachodniego był pomostem łączącym pozostałe dzielnice Polski z morzem, a z drugiej strony dzielnice te stanowiły dla Pomorza Zachodniego naturalne zaplecze gospodarcze. Stąd w następnych wiekach Pomorze Zachodnie rozwijało się w ścisłym związku politycznym i gospodarczym z Polską, mimo zmiany jego przynależności politycznej i administracyjnej. Testament Bolesława Chrobrego, dzielący kraj na dzielnice, doprowadza w XII i XIII w. do rozluźnienia związków Pomorza Zachodniego z Polską. W drugiej połowie XIII w. południowe tereny Pomorza Zachodniego zostały zaanektowane przez Brandenburgię. W skład Nowej Marchii weszły z obecnego województwa koszalińskiego tereny położone wokół Drawska Pomorskiego i Świdwina. W 1295 r. doszło do podziału Pomorza Zachodniego na dwie dzielnice: Księstwo Wołogoskie — obejmujące północną część i Księstwo Szczecińskie — zajmujące część południową. W XII i XIII w. uwidoczniło się na Pomorzu Zachodnim wiele zmian wewnętrznych. Wystąpiło zjawisko nasilonej kolonizacji wiejskiej i rozwoju miast. Osadnictwo wiejskie przyczyniło się do pozytywnych zmian rolnictwa, a z drugiej strony spowodowało napływ obcego elementu ludnościowego, co w dalszej konsekwencji zapoczątkowało konflikty narodowościowe i proces germanizacji ludności rodzimej. Niektóre istniejące osady typu miejskiego powstałe wcześniej na tym terenie, otrzymały przywileje na prawie rodzimym. W drugiej połowie XIII w. nadawano istniejącym miastom prawa niemieckie, 1 ubeckie i magdeburskie oraz lokowano nowe miasta. Prawa lubeckie otrzymały: Kołobrzeg w 1255 r., Koszalin 1266 r., Drawsko w 1297 r. i Białogard w 1299 r. Nadanie tych praw powodowało dominację w administracji, handlu i rzemiośle ludności przybyłej z państw niemieckich. Obok nich istniały nadal dawniejsze osady słowiańskie, jako podgrodzia nie włączone do miasta lokacyjnego. Stały napływ ludności niemieckiej, wypieranie ludności rodzimej z miast i częściowo ze wsi, było poważnym zagrożeniem dla elementów słowiańskich Pomorza Zachodniego. Niejednokrotnie podejmowane było działanie ze strony władców polskich jak i książąt zachodniopomorskich na rzecz utrzymania ścisłych związków z Polską. Do znacznego zbliżenia Pomorza z Polską doszło w 1343 r., kiedy to wobec zagrożenia krzyżackiego książę Bogusław V zawarł sojusz z Polską, zobowiązując się do zamknięcia drogi w kierunku Prus posiłkom wojskowym z Niemiec. Nawiązano również bliższe więzi rodzinne, dzięki małżeństwu Bogusława V z córką Kazimierza Wielkiego — Elżbietą. Ich dzieci Elżbieta i Kazimierz — zwany Kaźkiem Słupskim — były wychowywane na dworze polskim w Krakowie. Polityka Kazimierza Wielkiego mająca na celu zjednoczenie Pomorza z Polską nie przyniosła oczekiwanych rezultatów, spotkała zbyt wielu przeciwników po jednej i drugiej stronie. Działalność na rzecz zbliżenia polsko-pomorskiego podjął na przełomie XV i XVI w. Bogusław X. Książę tein w zbliżeniu z Polską widział wzmocnienie pozycji Pomorza Zachodniego wobec Brandenburgii. Jego zasługą było zjednoczenie trzech księstw, istniejących wówczas na Pomorzu Zachodnim w jeden organizm państwowy. Uporządkował system podatkowy, sprawy mennicze, administrację majątków książęcych i usprawnił sądownictwo. W 1491 r. poślubił córkę Kazimierza Jagiellończyka 15-letnią Annę Jagiellonkę, dzięki czemu mocno związał się z dworem polskim. W 1513 r. wystąpił otwarcie z projektem całkowitego zjednoczenia z Polską, a w 5 lat później przedłożył królowi polskiemu — Zygmuntowi Staremu — projekt wieczystego z nią przymierza. Wysiłki Bogusława X n,ie zostały Właściwie docenione przez polskich monarchów, wobec czego —• w obawie przed agresywnymi zakusami Brandenburgii — Bogusław X poddał w rolku 1521 całe Pomorze Zachodnie cesarzowi. Od początku XVI w. wpływy niemieckie na Pomorzu narastały, zarówno pod względem politycznym jak również gospodarczym i kulturalnym. Ostatnim księciem Pomorza Zachodniego był Bogusław XIV. Po jego śmierci w 1637 r. Pomorze Zachodnie zostało podzielone między Szwecję i Brandenburgię. Wygaśnięcie dynastii Gryfitów doprowadza do utraty samodzielności tych ziem i powoduje przejście pod obce zwierzchnictwo. Teren obecnego województwa koszalińskiego wszedł na kilka wieków w skład państwa brandenburskiego, a następnie państwa pruskiego. Nowi władcy dążyli do likwidacji samodzielności Pomorza Zachodniego i ścisłego jego podporządkowania poprzez wprowadzenie wielu reform administracyjnych i gospodarczych. Poczynania te nie zahamowały kontaktów gospodarczych Pomorza z Polską: Rozwijał się nadal handel, w XVII w. z Kołobrzegu do Polski wysyłano sól, ryby i płótno. Do portów zachodniopomorskich kierowano transporty zboża. Wyroby włókiennicze produkowane w Bobolicach, Czaplinku, Polanowie, Połczynie i Szczecinku sprzedawano w Polsce. Ludność słowiańska przetrwała w niektórych miejscowościach mimo wzmożonej germanizacji, realizowanej przez władze administracyjne, organizacje społeczne i kościół. Potwierdzeniem tego może być ludność Jamna koło Koszalina. Mieszkańcy tej wsi do XIX w. zachowali słowiański charakter. Najszybciej uległa germanizacji miejscowa szlachta. Również rody pomorskie, pomimo silnej świadomości słowiańskiego pochodzenia stopniowo ulegały pruskim zabiegom. Na wsi zachodniopomorskiej po okresie wojen napoleońskich utrwaliła się wielka własność ziemska. Wielcy obszarnicy tzw. junkrzy stanowili kierowniczą grupę rządzącą w państwie pruskim. Słabo rozwijał się zwłaszcza, przemysł, a z tym ściśle łączył się niedorozwój miast. Inwestowano w rozwój tych gałęzi przemysłu, które związane były z rolnictwem i leśnictwem. W XIX w. na sile przybrały masowe ucieczki ludności ze wsi do miast, szczególnie do bardziej uprzemysłowionych regionów. Ubytek ludności na wsi zachodniopomorskiej był rekompensowany napływem robotnikow z ziem polskich, zwłaszcza z zaborów rosyjskiego i austriackiego. Również w okresie międzywojennym tirwał napływ ludności polskiej na te tereny. Głównie byli to Polacy poszukujący zatrudnienia w rolnictwie. W latach drugiej wojny światowej na terenie obecnego województwa koszalińskiego rozlokowanych było kilka obozów jenieckich, w których przebywali jeńcy różnych narodowości. Obóz dla oficerów w Bornem (gmina Silnowo) założono w 1940 r. początkowo dla oficerów polskich. Obok niego zlokalizowano drugi obóz jeniecki dla szeregowych i podoficerów. Do obozu w Podborsku (gmina Tychowo.) kierowano lotników alianckich. Warunki życia i pracy jeńców odibiegały zasadniczo od ogólnie obowiązujących norm. prawnych. Wiele tysięcy jeńców zmarło z głodu, zimna i chorób na, skutek złych wanulnków sanitarnych. Ciężki był również los robotników przymusowych, narodowości polskiej i obcej. Traktowano ich niejednokrotnie jak niewolników, pozbawionych wszelkich praw. To między innymi prowadziło do organizowania konspiracyjnego ruchu oporu. Działające komórki konspiracyjne w Szczecinku i Kaliszu Pomorskim były poważnym zagrożeniem dla miejscowych władz hitlerowskich. Niektórzy polscy robotnicy przymusowi i jeńcy wojenni pozostali tu na stałe po wyzwoleniu, osiedlając się i zakładając rodainy. W walkach o wyzwolenie tych terenów brali udział — obok Armii Radzieckiej — żołnierze polscy. Jednostki 1 Armii Wojska Polskiego przyczyniły się do przełamania Wału Pomorskiego, pasa silnych fortyfikacji niemieckich. W walkach o Wał Pomorski straty polskie wynosiły 1780 zabitych, 2767 rannych i 1055 zaginionych. Walcząca w ramach I Frontu Białoruskiego I Armia WP zdobyła Złocieniec, Czaplinek i Drawsko Pomorskie. Duży wkład zbrojny wnieśli żołnierze polscy w zdobycie twierdzy Kołobrzeskiej. W wyniku krwawych walk z wojskami hitlerowskimi zginęło wielu żołnierzy polskich i radzieckich. Po opanowaniu Kołobrzegu (18 marca 1945 r.) odbyły się zaślubiny z morzem, potwierdzające przejęcie przez Polskę brzegu Bałtyku i dokumentujące przynależność Pomorza do Polski. Po długich latach panowania niemieckiego Pomorze Zachodnie w 1945 r. przywrócono Polsce. Obecne województwo koszalińskie weszło po wyzwoleniu w skład Okręgu Pomorze Zachodnie z siedzibą władz okręgowych w Szczecinie oraz czasowo w Koszalinie (maj 1945 r. — luty 1946 r.). Następował stopniowy proces odradzania się życia polskiego. W pierwszych miesiącach po odzyskaniu wolności, w zorganizowaniu polskich władz cywilnych pomagały radzieckie komendantury wojenne. Z udziałem osadników przybywających z różnych stron Polski organizowano pierwsze komórki instytucji i urzędów administracyjnych oraz partie i stronnictwa polityczne, organizacje młodzieżowe i społeczne. Odbudowywano od podstaw życie społeczno-polityczne, gospodarcze i kulturalno-oświatowe. Proces zagospodarowania tych terenów — mimo różnego rodzaju trudności — przebiegał w szybkim tempie. Pierwsze akcje polityczne: referendum ludowe w czerwcu 1946 r. oraz wybory do Sejmu Ustawodawczego w styczniu 1947 r. potwierdziły ugruntowanie polskości na tych terenach i skuteczność działania władzy ludowej. Ważna zmiana w kształtowaniu obecnych granic województwa koszalińskiego nastąpiła w czerwcu 1950 r... po utworzeniu województwa koszalińskiego z siedzibą władz politycznych i administracyjnych w Koszalinie. Następna istotna korekta miała miejsce w czerwcu 1975 r. po dokonaniu nowego podziału terytorialnego kraju i utworzeniu województwa w obecnych, granicach. W okresie 33-lecia istnienia. Ziemi Koszalińskiej w Polsce Ludowej nastąpiły poważne przemiany w życiu społeczno-gospodarczym.