Tanie kwatery na wczasy

Historia Długiego Targu w Gdańsku

08 June 2012r.

Na pd. od Królewskiej Drogi, równolegle do ul. Długiej i Długiego Targu biegnie ul. Ogarna, przy której zrekonstruowano ok. 130 kamieniczek. Kilkanaście z nich uzyskało piękne stylowe fasady ozdobione bogato kamieniarką, pokryte barwnymi tynkami lub cegłą licówką. Kamieniczki nr 25, 54, 120, 124, 125 i 128 posiadają zabytkowe portale, pochodzące na ogół z innych kamieniczek gdańskich. Bardzo starannie wykonano fasady kamieniczek nr 2:9, 42, 43, 44, 52, odtworzono renesansową fasadę domu nr 58 i późnorenesansowy, licowany cegłą szczyt domu nr 61. Ładne klaisycystyczne elewacje uzyskały domy nr 62 i 65. Pod nr 86/87 znajdują się dwie renesansowe, licowane cegłą kamieniczki z ok. 1600 r., a następna, nr 88 uzyskała fasadę gotycką podobnie jak i kamieniczka nr lil'2, wzniesiona na miejscu dawnego spichrza. Ul. Ogarną zamyka od strony wsch. pseudoromańska oiężka Brama Krowia, wzniesiona w 1905 r. po zburzeniu szczególnie cennej bramy gotyckiej, z której zachowały się jedynie ściany szczytowe. Po zwiedzeniu obydwu opisanych ciągów ulicznych należy przejść pod Zieloną Bramą na most Klonowicza, zwany niegdyś również Zielonym. Oczom zwiedzających ukazuje się Przestrzeń wodna dawnego portu gdańskiego. Jest to koryto rzeki Motławy. Port mieścił się w korycie rzeki Motławy nieco powyżej jej ujścia do Wisły i był bardzo wygodną, nie narażoną zbytnio na zapiaszczenie ani wylewy wiślane, przystanią. Przez cale wieki znajdowało się tu centrum wymiany handlowej między Polską a wielu nadmorskimi krajami Europy. Tysiące statków rocznie zatrzymywało się przy drewnianych pomostach, na które wyładowywano sukna, skóry, wina, meble, korzenie itp. towary, by następnie zabierać ze składów na Wyspie Spichlerze zboże, wosk, potaż, smołę i inne płody polskiej ziemi. Gdańskie piwnice i spichrze gromadziły olbrzymie zapasy towarów przeznaczonych dla odbiorców z Polski i z wielu krajów zach. Europy. Dokumenty wykazują, iż np. w 1392 r. blisko 300 okrętów załadowywało jednocześnie zboże na wywóz, Po przyłączeniu Gdańska do Polski wzrasta wielokrotnie ilość wywożonego zboża i drzewa. W 1618 r. np. eksport zboża osiągnął liczbę ok. 250 000 ton. Olbrzymie dochody z handlu płynęły głównie do kas Gdańska i kieszeni jego mieszkańców. Niezliczone stateczki wiślane — szkuty, komięgi, dubasy płynęły co roku Wisłą do Gdańska, aż do chwili, gdy zagrabione przez -Prusy miasto odcięte zostało od swego naturalnego zaplecza. W XIX a głównie w XX w. nastąpiła rozbudowa i unowocześnienie portu gdańskiego. Z wąskiego koryta Motławy przeniesiono go na Martwą Wisłę dla uzyskania większej przestrzeni, niezbędnej wobec ogromnego rozwoju współczesnej żeglugi morskiej. Na Motławie, tuż koło Zielonej Bramy znajduje się jedynie przystań dla stateczków "Żeglugi Gdańskiej", przewożących turystów po porcie li po Zatoce Gdańskiej. Z przystani leżącej kilkaset metrów poniżej, przy ul. Wartkiej odpływają statki do Warszawy. Most Klonowie za prowadzi od Zielonej Bramy na ujętą ramionami Starej i Nowej Motławy Wyspę Spichrzów, noszącą obecnie nazwę Spichlerze. Na pn. od niej leży wysepka Ołowianka, nazwana tak od znajdujących się tu niegdyś składów ołowiu i cyny. Wyispa Spichlerze powstała dzięki budowie w XVI w. w miejscu fosy obronnej koryta Nowej Motławy, którą od tego czasu popłynęły wody rzeki. Wejścia na wyspę od strony wach. broniły dwie potężne, zbudowane w początkach XVI w. i dobrze zachowane Baszty Stągiewne <23), stanowiące pozostałość po niedokończonej bramie obronnej. Wyspa zabudowana była od wieków charakterystycznymi budynkami, w których przechowywano przywożone do Gdańska towary, głównie zboże, potaż itp. W XVI w. było tych spichrzów ponad 200. Podczas wojen napoleońskich spaliły się 183 spichrze, a ostatnia wojna przyniosła im niemal całkowitą zagładę. Odbudowano ich dotąd jedynie kilka, m. in. renesansowy Spichrz Królewski (24) na Ołowiiance, który wzniósł w 1621 r. budowniczy gdański Jan Strakowski na zboże należące do królów polskich. Tu też znajdują się ruiny starszego, gotyckiego Spichrza Oliwskiego (25), należącego ongi do cystersów oliwskich, o czym mówi barokowy kamienny herb klasztoru wmurowany w ścianę zwróconą ku Motławie. Po wsch. stronie wyspy znajduje się Kanał n a Stępce, dawne miejsce remontu małych stateczków. Na pd. krańcu tego kanału, przy ul. Szafarnia 3 wznosi się ruina barokowego dworku z 1728 r., zwanego od rzeźby w portalu domem "Pod Murzynkiem". Od Zielonej Bramy biegnie w kierunku pn. wzdłuż Motławy wąska uliczka Długie Pobrzeże, z którą łączą się wyloty biegnących ku. niej prostopadle ulic Głównego Miasta: Długiej, Chlebiekiej, Mariackiej, Sw. Ducha, Szerokiej, Świętojańskiej, Straganiarskiej i Tobiasza. U wylotu każdej z nich wzniesiono w średniowieczu masywne budowle obronne z warownymi bramami. Przed każdą z bram znajdował się niegdyś obszerny pomost przeładunkowy, do którego dobijały statki. Pomosty te łączyły się ze sobą, tworząc rodzaj długiego mostu,, który od początku XVII w. zaczęto przekształcać na nabrzeże portowe, zbudowane z ziemi i umocnione palami. Wzniesione wzdłuż nabrzeża kamieniczki nie miały wejść od strony portu. Niektóre z wymienionych budynków bramnych ocalały i odbudowane zostały po zniszczeniach w 1945 r. U wylotu ul. Chlebnickiej, na której niegdyś znajdowały się kramy z pieczywem, wznosi się Brama Chlebnicka (26), zbudowana po 1457 x. Nad przejściem bramnym od strony Motławy widnieje tablica z dawnym herbem Gdańska — dwoma krzyżami. Wzbogacenie herbu koroną nastąpiło na mocy przywileju króla Kazimierza Jagiellończyka nadanego miastu w 1457 r. Po przeciwnej stronie bramy nad wejściem umieszczono w okresie wzniesienia budynku znak lilii, występującej w XIII w. w herbie niektórych książąt pomorskich, a także na tarczy herbowej palatyna gdańskiego, co widać na jego pieczęci pochodzącej z ok. 1276 r. Następna, gotycka Brama Mariacka (27), pochodzi z 2 poł. XV w., odbudowano ją w 1980 r. Widnieje na niej tablica z heribem Gdańska. Do bramy przytyka okazała, renesansowa kamienica (28) z 15(98 r. Wzniósł ją Antoni van Obbergen. Po odbudowie w 1957 r. odzyskała usunięty przez Niemców piękny renesansowy hełm. Charakterystyczną cechą budynku jest rzadki w Gdańsku wykusz znajdujący się od strony Motławy. Od 1845 r. do wojny mieściła się tu siedziba Towarzystwa Przyrodniczego. Obecnie w kamienicy i Bramie Mariackiej mieści się Muzeum Archeologiczn e. Z gotyckiej Bramy Św. Ducha (2'9) pozostał jedynie fragment muru. Ul. Szeroką zamyka od strony Motławy monumentalna Brama Żurawiowa, tzw. Stary Żuraw (30). Zbudowano go (na miejscu starszego) w 1444 r. jako obronne dwubasztowe założenie bram-ne. Równocześnie budynek ten dzięki wbudowaniu między baszty drewnianego żurawia z odpowiednim, bardzo ciekawie skonstruowanym urządzeniem dźwigowym służył do przeładunku towarów oraz ustawiania masztów na statkach. W odbudowanym w 1. 1957—61 Starym Żurawiu ma swą siedzibę Muzeum Morskie. Otoczenie pięknego budynku sizpeci zbudowana wbrew woli społeczeństwa i konserwatora zabytków kotłownia.

nad morzem, atrakcje, Stary Gdańsk, Motława, ul Św ducha, ul Długa